De Turkse centrale bank heeft de beleidsrente flink verhoogd om de torenhoge inflatie aan te pakken. De rente werd opgeschroefd tot 15 procent, van 8,5 procent.

Door persbureau Reuters gepolste economen hadden echter gerekend op een verhoging tot 20 procent. De verhoging luidt een koerswijziging in van het beleid van de Turkse centrale bank en de overheid.

De afgelopen jaren baarde het Turkse monetaire beleid veel opzien. Onder druk van president Recep Tayyip Erdogan verlaagde de centrale bank de rentetarieven toen de consumentenprijzen hard begonnen te stijgen. Doorgaans verhogen de centrale banken juist de rente om de inflatie te bestrijden. De Turkse lira verloor daardoor veel van zijn waarde en de inflatie liep vorig jaar op tot 85 procent.

Turkse rentestand


bron: tradingeconomics.com  
 

De Turkse inflatie is inmiddels wel afgenomen tot zo'n 40 procent in mei, maar dat werd mede veroorzaakt door allerlei verkiezingsbeloften van Erdogan. Zo gaf hij huishoudens een maand gratis gas en verhoogde hij de ambtenarensalarissen kort voor de verkiezingen.

Inflatie in Turkije


bron: tradingeconomics.com  
 

Eerste vrouwelijke gouverneur centrale bank Turkije

Na zijn zwaarbevochten verkiezingszege vorige maand liet Erdogan echter doorschemeren terug te willen keren naar conventioneler economisch beleid. Zo heeft hij een nieuwe baas voor de centrale bank aangesteld.

Hafize Gaye Erkan, de eerste vrouwelijke gouverneur van de centrale bank, werkte voorheen voor de Amerikaanse zakenbank Goldman Sachs en was tussen 2014 en 2021 een van de hoogste bestuurders van First Republic Bank, die dit jaar omviel.

Erdogan heeft in de afgelopen vier jaar vijf keer een nieuwe centralebankpresident benoemd. Erkans voorganger, Sahap Kavcioglu, volgde de onorthodoxe ideeën van Erdogan trouw. Hij verlaagde de leenkosten en voerde nooit een renteverhoging door. De laatste gouverneur die de rente durfde te verhogen, Naci Agbal, werd in 2021 nog geen vijf maanden na zijn aantreden ontslagen.

De benoeming van de gerespecteerde oud-bankier Mehmet Simsek tot de nieuwe Turkse minister van Financiën wordt ook gezien als voorbeeld van de draai van Erdogan naar een meer gebruikelijk economisch beleid. Simsek liet al weten de "inflatie op rationele gronden" te willen bestrijden.

Bank of England verhoogt rente opnieuw

Zoals verwacht verhoogde ook de Bank of England, dat een traditioneler beleid voert, de beleidsrente op donderdag. Het belangrijkste rentetarief werd met een half procentpunt opgeschroefd.

De centrale bank wil daarmee de inflatie bestrijden, die ondanks de eerdere renteverhogingen nog altijd op een hoog niveau ligt. Door de rente te verhogen wordt geld lenen duurder en is er minder geld beschikbaar, wat de prijzen moet drukken.

De Britse centrale bank begon in december 2021 als een van de eerste centrale banken met het verhogen van de rente en heeft die nu inmiddels dertien keer op rij opgeschroefd, tot een niveau van 5,00 procent. Dat is het hoogste tarief sinds 2008. 

Hoewel de Britse inflatie in de afgelopen maanden wat is afgenomen, stijgen de prijzen nog altijd flink en worden veel huishoudens in het land hard geraakt door de hogere kosten voor levensonderhoud. Eerder deze week bleek dat de Britse inflatie in mei met 8,7 procent onverwacht hoog is gebleven.

LEES OOK: Nederland heeft een fors probleem met de hoge inflatie en dat gaat voorlopig niet weg, volgens DNB